کلاس تار و سه تار

ساختار ساز تار

دسته: دسته‌ی تار یک لوله‌ی توپر چوبی از جنس گردو یا توت می‌باشد که حدودا 50 سانتی‌متر طول و 4 سانت قطر دارد. بر لبه‌های جلویی آن نیز دو روکش از جنس استخوان شتر یا پشت ماهی موجود است. دسته‌ی تار با پرده‌هایی از زه یا روده‌ی گوسفند، پرده‌بندی می‌شود. به این پرده‌ها دستان نیز گفته می‌شود. معمولا دستان‌ها فاصله‌ی مشخصی از هم دارند، اما بعضی از آنها امکان حرکت کردن دارند.

سرپنجه: بالای دسته‌ی تار، سرپنجه یا جعبه‌ی گوشی قرار دارد که گوشی‌ها روی آن سوار شده‌اند. هدف از گوشی‌ها کوک کردن ساز با شل و سفت کردن سیم‌هایی‌ست که به دور آنها پیچیده شده‌اند.

شیطانک: قطعه‌ی کوچکی است از جنس استخوان که بین دسته و سرپنچه قرار می‌گیرد و هدف از آن نگه داشتن سیم‌ها بصورتی مرتب و عبور آنها از طریق شیارهایش به سمت گوشی‌هاست.

سیم: تار متداول در ایران 6 سیم فلزی دارد. دو سیم اول و دوم سفید و از انواع فولاد و معمولا با نت دو کوک می‌شوند. سیم‌های سوم و چهارم زرد رنگ و از انواع آلیاژ برنج هستند که ضخامت آنها اندکی بیشتر است. سیم پنجم سفید فولادی و سیم ششم زرد برنجی است. سیم‌های اول و دوم را جفت می‌بندند و سیم ششم منسوب به درویش خان از نوازندگان زبردست اواخر دوره‌ی قاجار است که از روی سه تار اقتباس شده است.

مضراب: یک قطعه‌ی برنجی است که یک سمت آن موم مخلوط شده با خاکستر و پشم یا کرک است. قسمت موم‌دار باعث می‌شود که مضراب براحتی در دست نوازنده قرار گیرد و از دست او خارج نشود.

کاسه‌ی طنینی: کاسه یا جعبه‌ی طنینی از دو بخش تشکیل شده است: قسمت بزرگتر یا کاسه و قسمت کوچکتر یا نقاره. روی دهانه‌ی هردوی آنها، پوست بره کشیده می‌شود. جنس چوب جعبه نیز معمولا چوب درخت توت می‌باشد.

خرک: قطعه‌ی کوچکی‌ست که روی پوست کاسه نصب می‌شود تا سیم‌ها را در انتهای ساز با ارتفاع قابل قبولی نگه دارد.