سنتور هم مثل قانون از سازهای باستانی است و قدیمی‌ترین اثری که از این ساز در دست داریم، حجاری‌های آشوری است. در تورات از سنتور و قانون نام برده شده که دلیل دیگری بر قدمت این دو ساز می‌باشد. کلمه سنتور از لغت «آرامی» گرفته شده است. هرچند، تاریخ دقیق اختراع این ساز مشخص نیست، اما شواهد نشان می‌دهند که ایرانیان پیش از اسلام با این ساز آشنا بوده و آن را «کونار» می‌خواندند. امروز سنتور در ایران بیش از کشورهای خاورمیانه رواج دارد.
بسیاری از کارشناسان، رونق دوباره‌ی این ساز اصیل و ایرانی را مدیون برنامه‌ی گل‌ها در رادیو ایران می‌دانند. در آن زمان، بسیاری از نوازندگان مشهور سنتور، از جمله رضا ورزنده و پرویز مشکاتیان به این برنامه دعوت شده و به اجرای آثار موسیقی سنتی و سنتور می‌پرداختند.
ویژگی های ظاهری و ساختاری
سنتور به شکل ذوزنقه است. بر قسمت سطح جعبه‌ی ذوزنقه‌ای دو سوراخ صوتی (گُل سنتور) متقارن نسبت به هم و سوراخ دیگری تقریبا در وسط ضلع تحتانی قرار دارند. سوراخ‌های تعبیه‌شده روی سنتور نیز برای ایجاد ارتباط هوای درون و بیرون از سنتور بوده و صدا را رساتر می‌کنند. از روی هر خرک چهار سیم با کوک یکسان عبور می‌کند. جنس سیم‌های سفید رنگ فولادی و سیم‌های زرد برنجی است. گوشی‌ها به شکل میخ ساخته شده‌اند و تعداد آنها 72 است. درون جعبه‌ی ذوزنقه‌ای ساز تعداد 4 پل نصب شده است. این پل‌ها در اصل علاوه بر وظیفه‌ی انتقالی طنین صدای سیم‌ها حفظ وضعیت سطح صفحه‌ی روی ساز را که تحت فشار سیم‌ها قرار دارد را نیز عهده دارند. سیم‌ها با کلید کوک می‌شوند.
سیم‌ها با کلید کوک می‌شوند. کلید وسیله‌ای آهنی است که قسمت فوقانی آن دارای دستگیره است و قسمت تحتانی سوراخی دارد که از طریق آن می‌توان کلید را داخل گوشی‌ها فرو کرد و سیم‌ها را کوک نمود. سیم‌ها پس از عبور از روی گوشی‌ها در جانب راست بدنه‌ی ذوزنقه‌ای به سیم‌گیر در طرف چپ ساز بسته می‌شوند. کوک سیم‌ها با توجه به دستگاه و آواز یا قطعه‌ای که اجرا می‌شود تعویض و تنظیم می‌گردد. انتهای فوقانی هریک از دو مضراب، اندکی مورب است و قسمت تحتانی آن طرح حلقه‌ای دارد که با قرار دادن انگشتان در درون آن می‌توان مضراب را حین نوازندگی به سهولت نگه داشت. انتهای مضراب گاهی از نمد یا پارچه‌ی ماهوتی پوشیده شده است. پوشش نمد در انتهای مضراب‌ها و فقدان آن به منظور اخذ کیفیت صوتی متفاوت از ساز است. سنتور و مضراب‌های آن از چوب گردو ساخته می‌شوند.
نواختن سنتور
نوازنده‌ی ساز، قطعه چوب یا استخوان به دست دارد که آن را مثل چکش روی سیم‌ها می‌کوبد و در همان حین با دست چپ روی سیم‌ها فشار میآورد و صدایی که دلخواه اوست بوجود میآورد.
وسعت صدای سنتور 3 اوکتاو است. تعداد پوزیسیون‌های اصلی 3تا است که با یک پوزیسیون غیرمعمول جمعا 4 پوزیسیون را تشکیل می‌دهد و به ترتیب سیم‌های زرد (پوزیسیون اول)، سیم‌های سفید (پوزیسیون دوم)، سیم‌های پشت خرک سفید (پوزیسیون سوم) می‌باشد.
ما در آموزشگاه آوای مهر، آموزش سنتور را توسط اساتید برجسته به هنرجویان عزیز ارائه می‌دهیم.
نکات لازم برای یادگیری سنتور
آیا برای یادگیری ساز سنتور نیاز به تجربه قبلی در موسیقی دارم؟
خیر، یادگیری ساز سنتور را می توان همزمان با نت خوانی فرا گرفت.
آیا از ابتدا باید ساز تهیه کنم؟
جواب مثبت است. پیشنهاد می کنیم برای شروع یادگیری هر سازی، از همان ابتدا آن را تهیه کنید تا بتوانید هر روز تمرین کنید.
چقدر زمان می‌برد تا به مهارت لازم برای نواختن ساز سنتور برسم؟
زمان لازم برای یادگیری ساز سنتور بستگی به تعهد و تمرینات شما دارد. با تمرین منظم و پیگیری مستمر، طی حدودا یک سال، به سطح مهارت متوسط دست پیدا می کنید.
یادگیری سنتور از چه سنی مناسب است؟
سن مناسب برای شروع این ساز 7 سالگی ست. در سنین دیگر هم حتی در پیری می توان نواختن این ساز دلنشین را فرا گرفت.
